Ağrı bazen kanserin kendisinden bile daha korkutucu

Kanser tedavisinde “ağrın var mı?” sorusu ihmal

Kanser Haftası dolayısıyla görüş belirten Türk Algoloji (Ağrı)

Derneği Üyesi, Ağrı tedavisi Uzmanı Prof. Dr. Ayşen Yücel

nöropatik ağrıların şeker hastalığında şekerin iyi kontrol

edilememesi, vitamin eksiklikleri veya kanser hastalarında

tümörlerin sinirler üzerinde baskı oluşturması gibi nedenlerle

oluşabileceğini vurguladı. Özellikle Medikal onkologların ve

kemoterapi ünitelerinde çalışan doktorların nöropatinin ve

nöropatik ağrının erken teşhisi için dikkatli olmaları gerektiğinin

Nöropatik ağrıların pek çok nedeni olabilir

Ağrı tedavisi uzmanı Prof. Dr. Ayşen Yücel nöropatik ağrıların çok farklı nedenlerle

ortaya çıkabileceğini söyleyerek şöyle devam etti; “Nöropatik ağrılar sinir sistemi

kaynaklıdır. Sinir sistemindeki herhangi bir hastalık veya problem nöropatik ağrıya neden

olabilir. Nöropatik ağrı farklı bireylerde çok farklı nedenlerle ortaya çıkabilir. Örnek

vermek gerekirse şeker hastalığında, şeker iyi kontrol edilemediğinde uçtaki küçük

sinirler etkilenir ve bu etkilenmenin sonucu olarak da ellerde, ayaklarda uyuşma,

karıncalanma, yanma şeklinde şikayetler görülür. Bu şikayetler genel olarak nöropatik

ağrı bulgularıdır. Kanser vakalarında, tümörün sinir üzerinde bası oluşturmasıyla da

nöropatik ağrı oluşabilir. Diğer taraftan, kullandığınız bazı ilaçlar nedeniyle veya vitamin

eksikliklerinde de nöropatik ağrı görülebilir.”

Kanser hastalarında üç farklı nöropatik ağrı tipi gözlemleniyor

Kanser kaynaklı nöropatik ağrıların üç grupta incelendiğini belirten Prof. Dr. Ayşen

Yücel şunları söyledi: “Kanser hastalarındaki nöropatik ağrılar kanserin kendisine veya

kanser tedavisine bağlı olarak gelişebiliyor. Üçüncü grup ise;, kanserle ilişkisi olmayan

nöropatik ağrıların bu hastalarda da görülebilmesi nedeniyle ortaya çıkabiliyor. Kanser

ileri evrelerde bütün sinir sistemine, yani beyin zarlarından omurilik zarlarına kadar

yayılabilir. Paraneoplastik sendrom olarak adlandırılan bu tabloda yaygın nöropatik

ağrıyla seyreden bir klinik durum ortaya çıkar. Ayrıca tümör sinire, sinir sistemine çok

yakınsa oluşan bası nedeniyle çok şiddetli kol veya bacak ağrısı gibi şiddetli nöropatik

ağrılar oluşabilir. Bunlar kansere bağlı nöropatik ağrılardır. İkinci grup, tedaviye bağlı

nöropatik ağrılardır. Örneğin meme kanseri tedavisinde, ameliyatla alınan memenin

yerinde “hayalet (fantom)” meme ağrısı, yani kişinin memesi hiç alınmamış gibi olan bir

ağrı olur. Buna cerrahi sonrası nöropatik ağrı denir. Radyoterapi sonrasında da tedavinin

neden olduğu yapışıklık veya o sinir boyunca ortaya çıkan hassasiyet nedeniyle nöropatik

ağrılar oluşabilir. Kemoterapi sırasında da hastaya kanser tedavisi için verilen birtakım

ilaçların neden olduğu nöropatik ağrılar da görülebilir.”

Kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar nöropatik ağrıları tetikleyebilir

Ağrı tedavisi uzmanı Prof. Dr. Ayşen Yücel kanser tedavileri ve nöropatik ağrılar

arasındaki bağlantıyı şöyle özetledi: “Bir takım kemoterapi ilaçlarının sinir uçlarında

harabiyet yapma potansiyelinin olduğu bilimsel olarak ispatlanmıştır. Elbette kanser

tedavisi hayati bir konu olduğu için hastanın nöropati ihtimali nedeniyle tedavisini

kesmesi düşünülemez. Dolayısıyla tedaviyi planlayan ve izleyen hekimin bu konuda çok

dikkatli olması gerekir. Eğer nöropatik ağrı erken dönemde teşhis edilir ve tedaviye

başlanırsa ilerlemesi de durdurulabilir. Hasta aynı anda nöropatik ağrı tedavisiyle kanser

tedavisini birlikte sürdürebilir. Nöropati ile nöropatik ağrının birbirinden farklı olduğu da

unutulmamalı. Bazı kemoterapi ilaçlarının nöropati oluşturma ihtimali yüksektir ama

nöropatik ağrı oluşturma ihtimali daha düşüktür. Nöropatinin ağrısız olmasının getirdiği

en önemli sonuç ise gözden kaçma ihtimalinin daha yüksek olmasıdır. Nöropati çok

ilerlediğinde maalesef sadece duyu liflerini değil, motor lifleri ve otonom sistemi de

etkilemeye başladığında, hastanın yürümesi bozulur, dengesi bozulur. O yüzden medikal

onkologların, kemoterapi ünitelerinde çalışan doktorların bu konuda çok dikkatli olması

gerekiyor.”