Balbay:''CAN YELEĞİ DEĞİL, ÖLÜM YELEĞİ''

CHP İzmir milletvekili Mustafa Ali Balbay İzmir’in Basmane semtinde Suriyeliler

pazarında 3 saat geçirerek insanlık dramına yerinde tanıklık etti. Daha İyi bir yaşam

umuduyla terörden kaçıp Türkiye’ye sığınan Suriyeliler batıya açılma kapısının hazırlık yeri

olarak İzmir’i seçtiler. Basmane semtinde denize açılıp Yunan adalarına ulaşmak için çaba

harcayan Suriyelilerin gereksinimlerini karşılayan Pazar oluştu. Pazarda satılan ürünleri

yerinde inceleyen Balbay, “ Basmane’de tabelaların pek çoğu Arapçaya dönmüş.

Suriyelilerin Yunan adalarına devamında Avrupa’ya ulaşması için gerekli malzemeler gibi

satış yerleri yeni bir Pazar oluşturmuş. Ama bunun adı tek anlamıyla can pazarı bu bir

insanlık dramı” dedi.

Balbay’ın Basmane’deki Suriye Pazarına ilişkin gözlemleri şöyle:

DENİZ’E İNSAN KAÇAKÇILIĞI SEKTÖRÜ OLUŞMUŞ: Türkiye’de hükümet Suriyeliler

dramına müdahale edemeyince, sınırlarına hakim olamayınca Türkiye’ye gelen Suriyelilerin

Avrupa’ya yasadışı yollardan gitme özlemlerini denetim altına alamayınca tabi ki bir pazar

oluşmuş. Basmane’nin ara sokaklarında, bodrum katlarında, kimi pazarcıların küçük

dükkânlarında sadece kaçak yollarla denize açılıp Yunan adalarına ulaşmak isteyenlerin

gereksinimlerini karşılayan malzemeler satılıyor. Burada can yeleği 50 TL, lastik içi 25 TL,

su geçirmez cep telefonu kabı 8 TL, Para saklama Balonu 5 TL. Suriyeler gruplar halinde

bunlardan ihtiyaçları kadar satın aldıktan sonra heyecanla denize açılacakları yerlerle ilgili

pazarlıklara girişiyorlar işin bu yanı daha farklı yürüyor. 10 kişilik bir minibüsle uygun bir

deniz kıyısına götürme fiyatı 2000 TL’ye kadar çıkıyor. Tekne bunun üç dört katı.

Bu can yeleklerine çıplak elle inceleyip

dokununca bile kalitesizliğin standartsızlığın farkına varıyorsunuz. Merdiven altı atölyelerde

yapıldığı belli olan, naylon bezlerle yapılmış can yeleklerinin içine beyaz köpük konduğu

anlaşılıyor. Kimilerinin iddiası o ki, sünger koyan da var. Tabi ki sünger suyla buluşunca ne

olacağını kestirmek zor değil. Deniz’de tekne battıktan sonra, deniz’e düşünlerin çoğunun

hemen batmasının önemli bir nedeni can yeleklerinin standartsız oluşu ve işlevi yapılması.

KİMLİK İMAL YERLERİ: Basmane’nin kimi yerlerinde küçük stüdyolar da açılmış

buralarda fotoğraf çekiliyor bir dört beş ayrı eski tip bilgisayarlara benzer ve kimlik

oluşturma hatları var. Buraya gelenler kendi kimliklerini patlattıklarını söylüyorlar. Ancak

genel bölgedeki yaşayanların gözlemi o ki burada herkese istediği şekilde kimlik

verilebiliyor.

Biz bu ülkeden aldıklarımızla değil verdiklerimizle doyarız.


POSTANE’NİN İŞLEVİ DEĞİŞMİŞ: Basmane’deki büyük postane’de eskiden bölgenin

temel gereksinimlerini karşılayan bir yoğunluk vardı. Şimdi ise ağırlığı Suriyeliler

oluşturuyor. Uluslararası para transfer firmaları Ortadoğu’da Arap Yarımadası’nda en güçlü

olduğu yer Katar. Suriyeliler yakınlarının Katar’dan para transferi yapıp İzmir Postanesi’ne

gönderiyorlar buradan parayı alanlar insan kaçakçılarıyla buluşup pazarlık usulü parayı

veriyorlar ve Ege’yi aşıyorlar. Postane’nin bir başka işlevi de gece denize açılacak olan

kişiler gündüz eşyalarını güzelce bavula koyup, Postane’den Avrupa başkentlerinde

tanıdıkları kişilerin adreslerine Bavul’u gönderiyorlar.

İKİ PAKET’DEN BİRİ GERİ DÖNÜYOR: Postane’deki görevlilerde artık Arapça

bilenlerden yardım isteyerek hizmetlerini sürdürdüklerini söylüyorlar. Burada ki önemli

dramların biri Avrupa’ya gönderilen her iki paketten birinin geri dönmesi. Avrupa

kentlerinde ki yakınlarına paket gönderenler ya o adreste o kişi olmadığı için, ya da o kişi

adreste bulunamadığı için geri gönderiliyor. Geri gönderme adresi de tabi ki Basmane

Postanesi’nden başka bir yer değil. Postane’nin deposunda geri gelen bavullar için özel bir

yer ayrılmış.

PARÇALANMIŞ AİLELER: Gerek Basmane’de ki Postane’de gerekse sokak aralarında

sık sık anne çocuk bir arada görmek mümkün. Onlardan bazıları ile konuştuğumuzda

çoğunlukla kocalarını Avrupa’ya ulaştığını orada yer edindiğini onları da bir an önce

çağırmak üzere hazırlık yaptığı haberini veriyorlar. Postane’den sevinçle ayrılan bir Suriyeli

kadına sevincinin nedenini sorduk. “teyyare teyyare” dedi. Eşi Berlin’e ulaşmış Basmane

Postanesi’ne para göndermiş o parayla uçak bileti alacak ve uçabilirse Berlin’ uçacak.

BASMANE’NİN DEĞİŞEN YÜZÜ: Çok kültürlü yoğun semtlerinden biri. Hem İzmir içinde

ki trafik yoğunluğu hem İzmir dışından gelenlerin en çok ayak bastığı yer olarak

Türkiye’nin de bir fotoğrafını yansıtırdı. Ama şimdi daha çok duvarlarda ki Arapça tabelalar

da Suriyelilerin buluşma yerlerinden biri olduğunu gösteriyor. Bu durum geleneksel

Basmane esnafını da tedirgin ediyor. Ama yeni bir sektör yarattığı da kesin.

DEVLET YOK: Basmane’de dönen trafik insan kaçakçılığından kalitesiz deniz’e açılma

ürünlerine kadar pek çok şey bu ülkede bir yönetim yok mu? Sorusunu sorduruyor.

Avrupa’ya açılma konusunda insan kaçakçılarıyla pazarlık yapan Suriyeliler bizlerle

konuşmak istemediler. Ancak dolaylı aldığımız ilk bilgiler insan kaçakçılığı yapanların

önemli bir bölümünün de Suriye’den gelenler olduğunu gösteriyor. Suriye’den gelmişler

kendi kurallarını oluşturmuşlar ve yeni gelen Suriyelilerin Avrupa’ya gidişinde aracılık edip

para kazanıyorlar. İki üç otel sahibi olanları da duyduk. Basmane’de ki durum Türkiye’nin

Suriye’den gelenlerle ilgili istatistik çalışmasında hukuki duruma kadar pek çok alanda

zafiyeti olduğunu ortaya koyuyor. Zararın neresinden dönülürse kardır hükümet bu

konularda bir kural getirmezse, Suriyeliler sorununun çözümüne insani akılcı uluslararası

hukuku göz ardı etmeyen bir çözüm üretmezse, insan kaçakçıları simsarlar ve can pazarını

göze alanlar kendi kuralını oluşturmaya devam edecekler dedi.