DOĞURGANLIĞI KORUMAK MÜMKÜN MÜ…

 

 

Üreme sağlığı modern yaşamın en önemli konu başlıklarından biri. Özellikle modern

toplumlarda kadınların çalışma hayatında daha aktif yer alması ve kariyer planlamaları

nedeni ile anne olmayı ötelemeleri vb sebepler ile birlikte pek çok faktör nedeni ile artık

anne olmak giderek zorlaşıyor.

Üreme sağlığı ile ilgili bazı koşulları değiştirmek mümkün olmasa da kadınların

doğurganlıklarını korumak için hala yapabilecekleri pek çok şey var.

Eurofertil Tüp Bebek Merkezleri Medikal Direktörü Op. Dr. Hakan Özörnek özellikle çalışan

Batılı kadın kariyer kaygıları ile çocuk sahibi olmayı kırklı yaşlara kadar geciktirdiğine dikkat

çekti. Türkiye’de de giderek böyle bir eğilimin görüldüğünü anlatan Özörnek, Amerika Birleşik

Devletlerinde bu sebeple “ Doğurganlık Bilinci” konulu kampanyalar düzenlendiğini

vurguladı.

Op. Dr. Hakan Özörnek doğurganlık sorunlarına tüp bebek vb yardımcı üreme teknikleri ile

çözüm bulmanın mümkün olduğunu ancak doğurganlığı korumakta kadına önemli görevlere

düştüğünü kaydetti.

Hakan Özörnek şunları söyledi:

Bugün 35 yaşını geçen ve henüz anne olmamış her kadının doğurganlığı ile ilgili gerçek ve

bilimsel bilgilere sahip olma hakkı ve ihtiyacı vardır. Sadece yaş nedeni ile doğurganlıkları

tehdit altında olan kadınların yanı sıra bazı özel durumlarda genç yaşta olan kadınlarda bile

risk söz konusudur. Bunlar ailesinde erken menopoz öyküsü olanlar, ameliyatla tek

yumurtalığı alınmış olanlar, çocukluk veya gençlik çağı kanserleri nedeni ile kemoterapi veya

radyoterapi uygulanmış olanlar, endometriozis nedeni ile yumurtalığından bir veya daha

fazla defa kist alınanlar ve kanser nedeni ile kemoterapi veya radyoterapi uygulanacak

olanlardır. Bazı kadınlarda ise hiçbir risk faktörü veya yakınma yokken yapılan jinekolojik

muayenede yumurtalık kapasitesinde azalma saptanabilir. Bu kadınlara da ürkütmeden

doğru bir danışmanlık verilmesi gereklidir.”

DOĞURGANLIK KORUYUCU YAŞAM TARZI

Kadınların doğurganlıklarını korumak için yaşam tarzlarında yapabilecekleri bazı değişiklikler

mevcut.

KİLO KONTROLÜ

Yapılan araştırmalar aşırı kiloların doğurganlığı olumsuz yönde etkilediğini gösteriyor.

Kadınların sağlıklı beslenmeleri ve normal kiloda olmaları doğurganlık kouyucu önemli bir

faktör. Öte yandan çok zayıf olmak da anne adayları için istenmeyen bir durum tıpkı fazla

kilolar gibi aşırı zayıflık da anne olma yolunda engel oluşturabiliyor.

SİGARA

Sigara sağlıklı bir yaşam için zaten uzak durulması gereken zararlı bir madde. Ancak anne

adayları için sigara bağımlılığında kurtulmak çok daha önemli. Zira sigara hem gebe kalmayı

engelliyor hem de gebelik sürecini ve doğacak olan bebeğin sağlığını tehlikeye atıyor.

STRES

Çağımızın en önemli sorunlarından biri de stres. Gerek sosyal yaşam, gerekse çalışma

koşulları nedeni ile anne adaylarının yaşadıkları stres gebe kalma sürecini olumsuz etkiliyor.

Çiftlerin çocuk sahibi olmayı istedikleri halde gebeliğin oluşmaması da başlı balına bir stres

faktörü bu nedenle anne adaylarının stres kontrolüne önem vermeleri ve gerekirse psikolojik

danışmanlık almaları önemli.

ENFEKSİYONLAR

Vajina enfeksiyonları mantarlar, bakteriler yada bazı parazitler sonucu oluşabiliyor. Kadından erkeğe

de bulaşabilen vajina enfeksiyonları erkekte sperm canlılığı ve hareketliliğini etkileyerek infertiliteye

yol açıyor. Anne adaylarının bu tür sorunlar var ise en kısa zamanda bir uzman yardımı ile tedaviye

başlamaları gerekir.

KADINLARIN EN ÖNEMLİ HAZİNESİ

Rahim yaşlanması değil, yumurtanın yaşlanması hamile kalmayı zorlaştırır. 30 yaşındaki bir

kadının dondurulan yumurtaları 40 yaşına geldiğinde de aynı kalır, dolayısıyla rahmin

yaşlanması döllenme işleminin gerçekleşmesini engellemez döllenme için yumurtanın genç

kalması gerekir. Bu nedenle kadınların en önemli hazineleri " yumurta rezervleri"

olarak görülebilir.

Bugün için evli ve doğurganlığını ertelemek niyetinde olan kadınların özellikle 35 yaşın

üzerindekilerin tüp bebek tedavisi yaptırıp döllenmiş yumurtalarını (embryo) dondurarak

saklama seçeneğini ciddi olarak düşünmeleri gerekir.

Yumurta Dondurma Nedir?

Yumurta dondurma işlemi kadının yumurtalığından elde edilen yumurtanın (oosit) saklanarak

ileride kullanılması amacıyla dondurulması işlemidir. Kadın yumurtalıklarından vajinal

ultrasonografi yardımı ile toplanan yumurtaların laboratuvar ortamında vitrifikasyon yöntemi

ile dondurulduğu bu yöntem, yumurtaların çok uzun bir süre muhafaza edilerek saklanmasını

sağlamaktadır.

Kimler Yumurta Dondurabilir?

Önceleri yalnızca kanser tedavisi görecek hastalara yumurta dondurma izni veren Sağlık

Bakanlığı, yeni yönetmelik düzenlemesi ile yumurta rezervi düşük olan tüm kadınlara

“yumurtalarını dondurma hakkı” yani  " anne olabilme şansı"  sağlıyor. Yumurta rezervi az

olan genç, evli, bekâr her kadın yumurtalarını dondurup istediği zaman anne olma şansını

elde edebiliyor. Daha önce bunun müddeti 5 yılla sınırlıydı. Bu süre şimdi 5

yıllık periyotlarda bakılarak limitsiz hale getirildi.